Newpharma: Luizen: onbeminde insecten

Luizen zijn grijsachtige insectjes met de grootte van een sesamzaadje. Vaak worden luizen, ten onrechte, in verband gebracht met een gebrekkige hygiëne. Zo hebben hoofdluizen helemaal niets te maken met een slechte hygiëne. Die diertjes leven op de hoofdhuid, meer bepaald aan de haarwortels. Ze kunnen er tot één maand blijven en voeden zich met bloed. Als ze van de hoofdhuid verwijderd worden, sterven ze na twee dagen.

Maar wat weten we nu eigenlijk over deze kleine lastpostjes? Hoe kunnen we er snel en eenvoudig vanaf geraken? Zijn sommige mensen meer vatbaar voor luizen dan anderen? Wat is de beste behandeling tegen luizen? Dit artikel vertelt u alles over deze insecten zodat u weet hoe u ze zo goed mogelijk kunt bestrijden.

Wat zijn luizen?

Luizen zijn ongevleugelde kleine parasieten die bloed drinken van zoogdieren en meerdere vogelsoorten. Er zijn drie luizensoorten die als menselijke parasieten worden beschouwd. De eitjes van luizen worden neten genoemd.

Mensenluizen kunnen opgesplitst worden in drie categorieën. Hoofdluizen of (‘Pediculus capitis’) komen vaak voor in scholen. Ze zijn erg hinderlijk voor kinderen. Kleerluizen (of ‘Pediculus corporis’) leven hoofdzakelijk op kleding, rond de huid en op beddengoed. Tot slot zijn er ook nog de zogenaamde ‘schaamluizen’ (‘Phtirius inguinalis’) die in de schaamstreek voorkomen en via seksueel contact overgedragen worden.

Waar en wanneer zijn luizen ontstaan?

Het is niet eenvoudig om te bepalen waar en wanneer luizen precies zijn ontstaan. Uit historische gegevens blijkt dat de oudste sporen van deze hinderlijke insecten teruggaan tot de oudheid, met name tussen 3500 v.C. en de val van het Romeinse keizerrijk in het jaar 476. Nadien hebben deze insecten alle beschavingen en tijdperken overleefd.

We weten ook dat de verspreiding van deze insecten nauw samenhangt met de burgeroorlogen en militaire conflicten die onze geschiedenis getekend hebben. Luizen verspreiden zich immers vlot op locaties waar veel mensen samenkomen.

Vandaag zijn vooral kinderen het slachtoffer van deze insecten. Kinderen leven immers vaak in groep, zoals bijvoorbeeld op school het geval is. Ze spelen samen spelletjes en komen met elkaar in contact waardoor de luizen zich eenvoudig kunnen verspreiden. We kunnen dus gerust stellen dat kinderen, net als volwassen, een luizenhoofd hebben.

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van luizen?

Mensenluizen zijn niet dezelfde soort luizen die voorkomen bij zoogdieren en vogels. Een volwassen luis is tussen 0,5 mm en 4 mm groot. Dat is niet ontzettend klein maar u kunt hem met het blote oog toch moeilijk zien, tenzij u echt goed kijkt. Luizen hebben zes pootjes met een klauwtje waarmee ze zich vastklampen aan de haren van hun gastheer. Hun kop is een stuk smaller dan hun lijf.

Een hoofdluis leeft zes tot acht weken. De vrouwtjes leggen elke dag tussen vier en tien eitjes en dat drie tot vier weken lang. Die neten nestelen zich op de hoofdhuid, daar waar de lichaamstemperatuur het hoogst is. De ontwikkeling van een larve duurt gemiddeld zeven tot tien dagen.

Dankzij hun bouw en hun vermogen om zich aan te passen, zijn larven zowel fysiologisch als morfologisch geschikt voor hun omgeving en hun gastheer. Sommige luizen zijn overigens sneller of wendbaarder dan andere. Uit wetenschappelijke studies blijkt dat de krabluis (beter bekend onder de naam ‘schaamluis’) bijvoorbeeld trager is dan de hoofdluis.

Luizen zijn overigens niet snel verzadigd. Zo kunnen ze elk uur een hoeveelheid bloed zuigen die overeenkomt met drie keer hun lichaamsgewicht. Als ze twee dagen geen bloed gedronken hebben, sterven ze.

Wat zijn de oorzaken en symptomen van een luizenbesmetting

Luizen springen of vliegen misschien niet, ze kunnen wel snel kruipen waardoor ze zich op verschillende manieren kunnen verspreiden. Dan kan bijvoorbeeld via rechtstreeks contact met een besmette hoofdhuid, zoals tijdens een knuffel of een omhelzing. U kunt eveneens door luizen besmet geraken door de persoonlijke spullen van een persoon met luizen aan te raken. Denk bijvoorbeeld aan contact met een hoofdkussen, lakens, de rugleuning van een zetel of contact met hoeden, mutsen en petten. Luizen kunnen zich eveneens verspreiden via een besmette kam of haarborstel.

Veel mensen geloven dat luizen zich ook kunnen verspreiden na contact met een huisdier. Dat is echter een fabeltje want de soorten die op het hoofd en het lichaam van de mens voorkomen kunnen niet op dieren overleven. Het is dus onmogelijk om een luizenbesmetting op te lopen na contact met een dier.

Het belangrijkste symptoom van de aanwezigheid van deze insecten is hevige jeuk. Die jeuk is, in principe, het felst in de nek en echter de oren. Luizen kunnen ook rode puntjes op de hoofdhuid veroorzaken. Dat komt door het speeksel dat tijdens het zuigen in de huid gespoten wordt. Denkt u dat u luizen hebt? Controleer dan onmiddellijk hun aanwezigheid door de haarwortels na te kijken.

Hoe kunt u luizen bestrijden?

Er bestaan heel veel verschillende behandelingen tegen luizen. We raden u aan om geen luizendodende producten op basis van insecticiden te gebruiken. Die producten zijn misschien wel effectief maar kunnen ook gevaren voor de gezondheid inhouden, vooral bij kinderen.

Kies bij voorkeur voor ongevaarlijke producten om luizen snel via verstikking te bestrijden. Na het aanbrengen van een dergelijk product en het wassen van de hoofdhuid met een luizenshampoo moeten de haren zorgvuldig met een luizenkam gekamd worden.

Een andere mogelijkheid is een natuurlijk luizendodend product, zoals een plantaardige olie. Die olie maakt als het ware een dun, vet laagje rond de insecten. Laat de olie twee uur inwerken. Was vervolgens uw haar en spoel overvloedig. Ontwar uw haren met een luizenkam voor een optimaal resultaat.

Tot slot is ook witte azijn een goede oplossing om luizen te verwijderen. Masseer uw hoofdhuid met een verdunde oplossing en wikkel uw haren nadien in een warme handdoek. Laat enkele minuten inwerken. Spoel uit en was uw haren vervolgens met een normale shampoo om de azijngeur te verwijderen. Doe dit de dag nadien opnieuw.

Om hardnekkige luizen te verwijderen, kunt u een van de verschillende luizenbehandelingen uit uw online apotheek gebruiken.

De keuze van onze apothekers:

Luizenkammen:

Behandeling om neten en luizen te doden:

1) Op natuurlijke wijze:

2) Zonder neurotoxische insecticide:

- op basis van siliconenolie (dimethicone)

- op basis van oligodescene olie

Elimax Luizen- en netenshampoo Flacon 250ml

Aline Légipont - Hoofdapotheker

In 1996 met grote onderscheiding afgestudeerd aan de Universiteit van Luik in de richting farmaceutische wetenschappen. Verantwoordelijk voor het farmaceutische team van Newpharma.